Paul Auster, wybitny amerykański pisarz, swoją ostatnią książką „Baumgartner” żegna się z czytelnikami — piękną, intymną opowieścią o pamiętaniu, żałobie i miłości. Tytułowy bohater, emerytowany profesor filozofii, jest wdowcem; poznajemy go dziesięć lat po śmierci żony. Tak opisuje, jak czuł się, gdy zginęła:
„Tak się sprawy miały przez pierwsze sześć miesięcy, pęknięcie w czasie, które Baumgartner określał jako >>Znikanie<< lub >>Człowiek oszalały ze smutku<<. Przez pół roku nie rozpoznawał w sobie samego siebie, nie był istotą, którą znał i wypełniał sobą od dzieciństwa, żył w tymczasowej strefie zagubienia i irracjonalnych odruchów, rozchwiany psychicznie pokonywał kolejne dni, wynajdując sobie dziwaczne, impulsywnie podejmowane zajęcia.”
Godzenie się ze światem, pułapki pamięci, powrót do życia, do rutyny codzienności, wreszcie do literatury i odnalezienie miłości —
towarzyszymy Baumgartnerowi w tej podróży, by w jego słowach znaleźć wyzwalającą prawdę:
„Żyć oznacza odczuwać ból, powiedział sobie, a żyć w strachu przed bólem to zrezygnować z życia.”
W jego rozważaniach szczególną uwagę przykuwa analiza bólu fantomowego i porównanie go do odchodzenia bliskich:
„Myśli o matkach, o ojcach w żałobie po swoich zmarłych dzieciach, o dzieciach w żałobie po rodzicach, o kobietach w żałobie po swoich mężach, o mężczyznach w żałobie po swoich żonach i o tym, jak bardzo ich cierpienia przypominają efekty następcze amputacji, gdyż utracona noga czy ręka była kiedyś związana z inną żyjącą osobą. Więc jeśli jesteś tą osobą, która pozostaje przy życiu, przekonasz się, że amputowana część ciebie, ta fantomowa, potrafi być źródłem głębokiego, nieludzkiego bólu.”
Literacki kunszt autora sprawia, że każda strona tej subtelnej opowieści o miłości niesie w sobie wiele emocji, tęsknoty i piękna życia. Wielu podopiecznych Fundacji NAGLE SAMI mogłoby odnaleźć w tej książce część własnych emocji, bólu i wątpliwości, z którymi mierzy się Baumgartner.
To lektura, która zostaje na długo – jak ślad po kimś, kto odszedł, ale nie przestał być obecny.
