Jak rozmawiać z dziećmi, kiedy ktoś umiera. Linda Goldman (2009)
Rozmowy na temat śmierci i umierania z pewnością nie należą do łatwych, często wiążą się z poczuciem bezradności i niepewności. Jak więc my, dorośli mamy rozmawiać z dziećmi, o tym, co nawet dla nas jest tak trudne?
Podopieczni Fundacji Nagle Sami często pytają nas:
„W jaki sposób mogę powiedzieć dziecku, że ktoś bliski umarł?”
„Czy powiedziałam/em to w odpowiednim czasie?„
„Czy tak powinna wyglądać reakcja dziecka?”
„Dlaczego dziecko po latach wraca do tego tematu?”
„Co jeśli nie znam odpowiedzi na pytania, które zadają dzieci?”
Z pomocą przychodzi książka Lindy Goldman, skierowana do rodzica, nauczyciela i każdego, kto chciałby wesprzeć dziecko w procesie żałoby. Składa się na nią zbiór konkretnych pytań i odpowiedzi, które możemy udzielić dziecku w danych okolicznościach. Autorka ukazuje również w jaki sposób zadawane pytania zmieniają się na przestrzeni czasu. Pomaga zrozumieć jakie zmiany w postrzeganiu śmierci zachodzą na różnych etapach rozwoju, oraz tego, jak dziecko z wiekiem rozwija konstruowaną przez siebie opowieść, aby lepiej zintegrować w sobie trudne emocje związane ze zdarzeniem. Książka Goldman pomaga zdobyć opiekunowi gotowość do rozmowy na tematy, takie jak:
- Fizyczne aspekty śmierci – Co to znaczy, że ktoś umarł?
- Celowość śmierci oraz pytania do Boga
- Życie po śmierci i aspekty duchowe
- Terminalna choroba dziecka
- Pielęgnowanie pamięci
- Myślenie magiczne dziecka – Jak wpływa na odczuwanie przez niego poczucia winy?
- Samotność i zachwiane poczucie bezpieczeństwa
- Udział dzieci w ceremoniach pożegnalnych
Dzięki żywym przykładom zaczerpniętym z praktyki terapeutycznej oraz praktycznym wskazówkom, możliwe jest wzmocnienie pewności, że to jak komunikujemy się z dzieckiem jest dla niego właściwe i pomocne w danym momencie. W książce znajdziemy również dodatki skierowane do samego dziecka oraz jego opiekuna, będące wiedzą o żałobie w pigułce i budujące sprawczość w jej temacie.
Autorka recenzji: Kasia Morycińska (Stażystka Telefonu wsparcia 800 108 108)
